Het behandelen van een voorste kruisband blessure dient altijd geïndividualiseerd te worden. Er bestaat geen universele behandeling die geschikt is voor iedere patiënt of knie en daarom is het onmogelijk om de ene knie met de andere te vergelijken!
Voorste kruisband gescheurd?
Ter info
- Een voorste kruisband ruptuur komt voor bij 1 op de 3000 mensen.
- De voorste kruisband scheurt in 45 milliseconden. De gevolgen van dit trauma van de knie zijn groot.
- Ongeveer 70% van alle kruisband letsels ontstaan op een moment dat er geen lichamelijk contact is.
- Het onderbeen draait in de meeste gevallen naar buiten in combinatie met een zogenaamde X-stand van de knie.
- Een scheur van de voorste kruisband wordt wel als de hartaanval van de knie beschouwd.
Anatomie & Functie
De voorste kruisband, één van de belangrijkste band, loopt centraal in de knie. De functie is het stabiliseren van de knie in voor-achterwaartse richting.
- De voorste kruisband bestaat uit twee bundels die in feite als één structuur functioneren.
- De voorste kruisband is ongeveer 35 tot 40 mm lang en heeft de diameter van een pink.
- In de voorste kruisband bevinden zich zenuwuiteinden die de hersenen informeren over de stand en de bewegingen van de knie.
- Lees meer
Oorzaken voorste kruisbandletsel
Sportletsels vormen de belangrijkste oorzaak voor voorste kruisbandletsel.
- In absolute aantallen staat de voetbalsport (zaal en veldvoetbal) op de eerste plaats als oorzaak voor het kruisbandletsel.
- Als het aantal uren sport per jaar en per sporter wordt bekeken staat het skiën op eenzame hoogte.
- Daarnaast komen ongevallen in het verkeer ook vaak voor.
- Lees meer
Symptomen kruisbandletsel
Het belangrijkste symptoom bij voorste kruisbandletsel is de instabiliteit van de knie. De mate van instabiliteit kan zeer verschillen en bepaalt uiteindelijk welke behandeling optimaal is.
- Pijn is geen specifiek kenmerk van een kruisbandletsel! Alleen bij de instabiele momenten wordt veelal pijn ervaren.
- Er heeft vaak een ongecontroleerde beweging van onderbeen ten opzichte van bovenbeen plaats gevonden. Ook wel “giving-way” genoemd.
- De bepaalde activiteit waarbij de kruisband scheurde is door de patiënt al “duizenden keren” zijn gedaan.
- Er is een knap, knoep of scheurend geluid gehoord.
- Er is een gevoel waarbij het bovenbeen even loskomt van het onderbeen.
- De patiënt maakt een gebaar van op elkaar draaiende vuisten, ook wel knokkelgebaar of “knuckle-sign” genoemd.
- Vaak is er ook sprake van een directe zwelling, door een bloeding, van de knie. Een bloeding hoeft niet altijd acuut (binnen twee uur) te ontstaan maar kan zich ook in de loop van enkele uren of een dagdeel ontwikkelen. Bloed in de knie betekent in 75% van de gevallen een gescheurde (voorste) kruisband.
- Lees meer
Diagnose
Het letsel van de voorste kruisband wordt bij het eerste onderzoek (bijvoorbeeld op het sportveld, spoed eisende hulp of huisarts) in het merendeel van de gevallen niet onderkend. Het stellen van de juiste diagnose is in de acute fase ook moeilijk omdat er vaak zwelling van de knie bestaat met pijn.
- Voor een goede diagnose zijn er een aantal testen, o.a.: de Lachmann test, Lelli test, Pivotshift en de Voorste schuifladentest.
- Op een gewone röntgenfoto van de knie wordt meestal geen voorste kruisband scheur gezien.
- Een MRI van de knie bevestigt in de meeste gevallen de klinische verdenking op een scheur.
- Indien de diagnose met het orthopedisch onderzoek of het aanvullende MRI onderzoek niet met zekerheid kan worden gesteld, kan een kijkoperatie worden overwogen maar dit is meestal niet noodzakelijk.
- Lees meer
Betreft het in werkelijkheid een totale voorste kruisband ruptuur? Dan is het belangrijk om het voorste kruisband behandelingstraject te individualiseren. De ene knie kan erg verschillen van de andere!
De behandelingsopties
- Conservatief
Met fysiotherapie kan de kracht en de coördinatie van de bovenbeenspieren worden getraind. Zeker bij milde instabiliteitklachten is dit de behandeling van eerste keus. De keuze voor conservatieve behandeling wordt bepaald op grond van de mate van instabiliteit, de aard en intensiteit van sportbeoefening, de conditie van de knie en de leeftijd van de patiënt. Daarnaast is ook het beroep van de patiënt soms belangrijk.
- Conservatief en brace behandeling
De brace behandeling wordt vooral aanbevolen aan patiënten die tijdens het sporten de knie niet kunnen vertrouwen en weinig klachten hebben bij de activiteiten van alledag. - Staken van sportbeoefening
Het volledig staken van sportbeoefening is niet altijd noodzakelijk. Vooral de zogenaamde pivoterende sporten (voetbal, hockey, squash, basketbal, handbal en volleybal) en vechtsporten (kickboksen, judo, karate) vereisen een goede functionele stabiliteit van de knie.
Fietsen, zwemmen, hardlopen op gelijke ondergrond, roeien, schaatsen, langlaufen en skiën zijn vaak nog wel goed mogelijk. - Operatieve behandeling
De belangrijkste reden om een voorste kruisband letsel operatief te behandelen is functionele instabiliteit bij de activiteiten van het dagelijkse leven. Vooral bij topsporters is een milde rotatoire instabiliteit van de knie zoals die bij het stress onderzoek wordt gevonden veelal toch verantwoordelijk voor grote beperkingen. Om die reden wordt dan ook meestal sneller besloten tot een operatieve behandeling. - Lees meer
Voorste kruisband operatie
Als de keuze valt op een operatieve behandeling moet je er als patiënt op rekenen dat aan de operatieve behandeling een revalidatie verbonden is van minimaal 6 maanden (niveau van normaal functioneren) tot 9 maanden (sportniveau). De revalidatie kent een aantal fasen waarin telkens het oefenprogramma wordt afgestemd op de langzaam toenemende belastbaarheid van de knie.
De revalidatie vergt tegelijkertijd geduld en doorzettingsvermogen van de patiënt.
Omdat de toename van belastbaarheid gekoppeld is aan een aantal biologische fasen (herstel van slijmvliesprikkeling, resorberen van vocht uit de knie, vastgroeien van de nieuwe kruisband in de bottunnels, ontwikkeling van kracht en coördinatie van spiergroepen, ontwikkeling van de algemene conditie) is het veelal niet mogelijk om de revalidatieduur te verkorten.
NB. Veelvuldig wordt bij de voorste kruisband ruptuur ook een letsel van de mediale collaterale band gezien, soms in combinatie met letsel van de mediale of laterale meniscus.
Op zoek naar een revalidatie outfit?
De operatie technieken
De voorste kruisband wordt hersteld met behulp van de volgende operatie technieken:
– Lichaamseigen weefsel (autoloog materiaal)
- Hamstring Techniek (pezen aan de binnenzijde van de knie)
- Patellapees Techniek (het centrale 1/3 van de kniepees met twee aangrenzende botblokjes)
- Quadriceps pees Techniek (het centrale 1/3 gedeelte van de pees van de vierkoppige bovenbeenspier)
– Donor weefsel (weefsel van een overleden persoon of homoloog materiaal)
– Ligamys
Op de gedeelde eerste plaats staan de eigen kniepees en de hamstrings. De resultaten van de behandeling met deze structuren doen niet voor elkaar onder. Wereldwijd is een langzame verschuiving gaande in de richting van hamstrings. Lees meer
