Gescheurde kruisband opereren of niet?

Gescheurde kruisband opereren of niet?

Onderzoekers in het Erasmus MC in Rotterdam hebben in 2021 een groot onderzoek gedaan om erachter te komen wat de beste keuzes zijn. Moeten patiënten met een gescheurde voorste kruisband direct geopereerd worden? Of is het beter om ze stap voor stap te laten genezen met rust en fysiotherapie? Kortom: opereren of fysiotherapie?
Orthopedisch chirurg dr. Duncan Meuffels en wetenschappelijk onderzoeker orthopedie dr. Max Reijman zijn een grote stap dichterbij het antwoord gekomen. Dankzij hun gerandomiseerde, dubbelblinde studie COMPARE. 

Uitkomst = Fifty-Fifty

De uitkomst hiervan was dat de helft van de patiënten komt weer goed op de been zonder operatie en de helft moest gaandeweg het genezingsproces worden geopereerd. De resultaten van de studie zijn 14 maart gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift British Medical Journal.

Geen gemakkelijke studie 

Geen gemakkelijke studie, beaamt de orthopedisch chirurg. ‘Het was vooral voor de patiënten, onder wie veel gedreven (top)sporters, een vreemde gewaarwording. We hebben hen gevraagd te helpen bij deze studie. Via loting werd bepaald of ze direct werden geopereerd, of dat ze de behandeling met rust en fysiotherapie kregen.’

Waardevolle informatie

Alle 167 patiënten werden in totaal twee jaar lang gevolgd door de onderzoekers. Dat leverde veel waardevolle informatie op. ‘We weten nu dat de helft gebaat is bij een operatie, omdat de instabiliteit van de knie de patiënt parten bleef spelen’, zegt Meuffels. ‘Én we weten dat de andere helft goed uit de voeten kan met fysiotherapie, rust en geleidelijke revalidatie. We weten bovendien ook dat er een groep patiënten is, die we meteen moeten opereren, omdat hun revalidatietraject onnodig lang duurt als we de conventionele behandeling toepassen. De behandeling van rust, fysio, afwachten en pas bij blijvende instabiliteit opereren.’

Veel vragen over voorste kruisbandchirurgie en voorste kruisbandblessures zijn nog onbeantwoord in de wetenschap. Hier wordt veel onderzoek naar gedaan (inter)nationaal.  Vragen die bijvoorbeeld nog onbeantwoord zijn over voorste kruisbandchirurgie:

• Welke pees (graft) het beste de oude kruisband kan vervangen? 
• Waar moet deze pees precies in de knie geplaatst? 
• Hoe kan deze pees het beste vastgezet worden? 

Vragen die bijvoorbeeld nog onbeantwoord zijn over voorste kruisbandrevalidatie:

• Wat is het beste revalidatieschema na de operatie? 
• Welke criteria zijn er precies nodig om weer veilig te gaan sporten? 

De resultaten van de operatie zijn dan wel weer een stuk duidelijker. De voordelen van een operatie zijn bijvoorbeeld:

• Een voorste kruisbandreconstructie kan de stabiliteit van de knie aanzienlijk verbeteren. 
• Na een kruisbandoperatie is de latere kans op meniscusletsel kleiner dan in een knie zonder voorste kruisband. 

Naast de voordelen staan er ook verschillende kanttekeningen tegenover, bijvoorbeeld:

• Slechts ongeveer de helft van de patiënten keert op hetzelfde niveau van sporten terug. Opvallend gegeven: als een orthopeed de resultaten van de kruisbandoperatie positiever voorstelt aan de patiënt, en dus minder aandacht besteedt aan de mogelijke complicaties of nadelen van de ingreep, dan is de kans op terugkeer op het oorspronkelijke sportniveau groter.
• Patiënten onder twintig jaar hebben een grotere kans om nog een keer een kruisband te scheuren. Zowel van de geopereerde knie als van de andere knie.
• Patiënten ontwikkelen na een kruisbandletsel, of dit nu wel of niet geopereerd wordt, eerder en ook vaker een versleten knie. Zeker als naast kruisbandletsel, ook meniscus schade is opgetreden.

Als je de feiten op een rij zet, kun je je afvragen of alle patiënten die hun gescheurde kruisband laten opereren de juiste keuze maken. Een operatie is een goede keuze als met oefentherapie onvoldoende stabiliteit bereikt is. Soms kan echter ook worden volstaan met alleen stabiliserende fysiotherapie. Of wacht met opereren en kijk het eerst een paar maanden met fysiotherapie. Zo kan je over 6 maanden bijvoorbeeld ook nog kiezen voor een operatie mocht je toch nog onvoldoende stabiliteit hebben.  

Het is ook belangrijk dat je er ook over nadenkt hoe je dit gaat inrichten, plannen en gaat oplossen met bijvoorbeeld je werk of school? Weinig ruimte voor je revalidatie tijd is niet handig. Het kost nu eenmaal veel tijd en wilskracht.
Welke ambities heb je met sporten en wat wil jij de je knie weer moet kunen als je herstelt bent? Wil je dat je knie weer hetzelfde moet kunnen als je herstelt bent als vóór je blessure of ben je ook tevreden met een ander soort belasting of sport? Dit zijn belangrijke vragen die je voor jezelf duidelijk zal moeten hebben. 

Weet ook dat een operatie geen garantie is dat dat je weer alles kan doen wat je vóór de blessure ook kon doen. 

Daarom is mijn mening: ga altijd in gesprek met je orthopedisch chirurg en stel de goede vragen. Bespreek wat je wensen zijn op het gebied van sport en andere activiteiten en maak samen met je orthopedisch chirurg een weloverwogen keuze die bij je situatie past. Een gescheurde kruisband en de kruisbandproblematiek lenen zich bij uitstek voor shared decision making.