Zelf een goed revalidatie traject creëren voor jouw eigen herstel
Een voorste kruisband letsel is een zware blessure. Door de vragen en berichten die ik bijna dagelijks ontvang merk ik dat veel mensen de blessure onderschatten. In de afgelopen jaren heb ik diverse gesprekken gevoerd met orthopeden en fysiotherapeuten om er achter te komen hoe de patiënt met een voorste kruisband blessure een zo goed mogelijk traject kan opzetten en wat hierbij allemaal komt kijken. Het is meer dan je laten opereren en je oefeningen doen bij de fysiotherapeut. Het is echt een intensief traject, voor een periode van ongeveer 9 tot 15 maanden, waarin er veel gevraagd wordt van de patiënt en waar veel keuzes gemaakt moeten gaan worden.
HET BEHANDELEN VAN EEN VOORSTE KRUISBAND BLESSURE DIENT ALTIJD GEÏNDIVIDUALISEERD TE WORDEN. ER BESTAAT GEEN UNIVERSELE BEHANDELING DIE GESCHIKT IS VOOR IEDERE PATIËNT OF KNIE EN DAAROM IS HET ONMOGELIJK OM DE ENE KNIE MET DE ANDERE TE VERGELIJKEN!
Op het moment dat je te horen krijgt dat je een gescheurde voorste kruisband hebt, zal je dit moeten gaan accepteren en een realistisch persoonlijk herstel plan moeten gaan maken met daarin jouw persoonlijke doel. Accepteren is een lastige fase evenals het maken van een plan. Direct kom je al in de situatie terecht waarin je keuzes moet gaan maken.
De blessure
Direct na het oplopen van het letsel, soms nog voor de diagnose, begint het herstel eigenlijk al. Zowel het mentale, fysieke en het onderzoekende deel is begonnen. Mentaal kan het lastig zijn om het te accepteren dat je (nog) niet weet wat je hebt. Ook als je de diagnose hebt ontvangen kan het moeilijk zijn te accepteren dat je dit seizoen niet meer kan sporten. Fysiek zal je al snel aan de bak moeten gaan, de pre-operatieve fase is belangrijk ter voorbereiding van je operatie. Hoe sterker je spieren zijn voor de operatie, hoe sterker deze na de operatie zullen zijn waardoor je na de operatie ook een goede start maakt met het herstel.
Eén van de keuzes is: wie mag jou gaan helpen met het herstel, operatie en revalidatie. Juist, jijzelf bent de regisseur van je eigen herstel dus jij mag dit bepalen. Ga zelf op zoek naar specialisten die goed bij je passen, die je goed kunnen informeren, die jij vertrouwt en waarmee jij een klik hebt. Door een optimale betrokkenheid, samenwerking en motivatie ben je zelf helemaal op de hoogte van het plan dat bij je past en word je zelf de specialist in je eigen herstel. Een huisarts, sportvereniging, zorgverzekeraar, familie, vrienden of zaakwaarnemer zullen allemaal goede tips hebben maar uiteindelijk is het jouw revalidatie.
Operatie
Wel of niet opereren: Waar hangt dit allemaal van af en wat zijn je doelen? Ik zie vaak vragen/berichten voor bij komen dat de patiënt snel geopereerd wil worden om zo snel mogelijk weer te kunnen sporten op het huidige niveau. Is dit wel de juiste motivatie van een voorste kruisband operatie?
De meeste operateurs geven aan: De belangrijkste reden om een voorste kruisband letsel operatief te behandelen is functionele instabiliteit bij de activiteiten van het dagelijkse leven. Heb je de vkb afgescheurd en is de functionele instabiliteit prima in orde en op te vangen door een conservatief traject dan kan dit een goede keuze voor je zijn.
Even een paar cijfers om bewustwording te creëren: Wist jij dat niet iedereen na een voorste kruisband reconstructie terugkomt op zijn huidig sportniveau? En wist jij dat 20% – 30% nogmaals een voorste kruisband blessure oploopt? Hier vind je diverse cijfers en statistieken
Een voorste kruisband operatie is een serieuze ingreep. Door wie wil je dit laten doen? Waarom zou je naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis gaan? Ken je (verhalen over) de operateur? Welk aantal kruisband operaties doet hij/zij? Jij mag zelf bepalen waar en door wie jij de operatie wil laten uitvoeren. Daarom is het belangrijk om zelf te onderzoeken wie voor jou een goede operateur is en wie jij bij jou vindt passen. Ga voor kwaliteit i.p.v. tijd. In Nederland zijn er veel orthopeden die een klein aantal voorste kruisband operaties per jaar uitvoeren naast hun andere operaties. Gelukkig zijn er ook kniespecialisten die wekelijks veel voorste kruisband reconstructies en revisies (en ander band/knie letsel) doen en hier meerdere technieken voor beheersen. Op FCKruisband.nl staan specialisten die hoog scoren op diverse criteria.
Revalidatie
De voorste kruisband revalidatie is een zwaar en intensief traject. Het zal 9 tot 15 maanden duren en hiervoor moet je een optimale omgeving/leefstijl gaan creëren omdat dit niet iets is wat je even naast je dagelijkse activiteiten kan doen. Je zult een goede discipline en motivatie moeten hebben. Daarnaast is doorzettingsvermogen erg belangrijk aangezien in het traject diverse fases komen met successen en tegenslagen. Door iedere keer duidelijke en kleine haalbare plannen te maken zie je vooruitgang op korte termijn. Deze successen moeten dan ook even gevierd worden. Een plan kan zijn dat je over twee weken wil kunnen wandelen zonder krukken. Dit is motiverender en concreter dan ik wil zo snel mogelijk weer voetballen.
Naast motivatie, discipline en doorzettingsvermogen is geduld ook erg belangrijk. De revalidatie duurt lang en de vooruitgang gaat vaak langzamer dan jij zou willen, vooral in het eerste deel.
Het is fijn als je een goed klik hebt met je revalidatie specialist, je ziet deze meerdere keren per week en dat ongeveer één jaar lang, maar het is nog beter als hij/zij je weet uit te dagen. Je zult een haat-liefde verhouding met je fysiotherapeut krijgen maar jullie hebben beide hetzelfde doel voor ogen.
Door variatie en creativiteit in het revalidatie traject aangeboden te krijgen is het makkelijker om jezelf te kunnen motiveren en uit te dagen. Het is belangrijk dat deze oefeningen bestaan uit zowel kracht- als coördinatieve oefeningen. Probeer daarom in de zoektocht naar een goede fysiotherapeut hier al achter te komen. Wanneer de fysiotherapeut veel specialisatie heeft in vkb revalidaties zal hij ook meerdere programma’s/oefeningen/variaties hebben die bij jou passen waar jij veel aan hebt.
Rentree
Return to play is een term die je vaak tegenkomt. Wanneer je weer mag spelen hangt van diverse onderdelen af: Ben je fris in je hoofd? Is de knie goed getest/beoordeeld in diverse fases d.m.v. kracht- en sprong testen? Hoe is je kwaliteit van bewegen? etc. En wanneer je Return to play bent is het wellicht verstandig om meer uren in het trainen van je knie stoppen dan je teamgenoten om het risico op een nieuwe kruisband ruptuur te verkleinen. Helaas scheurt ongeveer 1 op de 4 personen opnieuw een vkb (dezelfde of de andere kant).
Succesvol zijn na een kruisbandblessure… Jij ook?
