Blog #5: Hoog risico op recidief voor profvoetballers met een vkb-reconstructie
Kennis omtrent voetbalblessures en voetbalfitheid ontwikkelt zich enorm snel. Nieuwe wetenschappelijke inzichten geven de mogelijkheid om onze dagelijkse praktijk te verbeteren, maar welke studies zijn interessant? Wat is nu precies onderzocht? En de belangrijkste vraag: wat kan ik er mee in de praktijk?
Wat is er onderzocht?
Deze studie onderzocht het aantal tweede VKB-blessures (recidief), mogelijke predictoren voor tweede VKB-blessures, en carriéreduur (ofwel het aantal jaren profvoetbal op het hoogste niveau van een land) bij profvoetballers met een VKB-reconstructie in de voorgeschiedenis. Een tweede VKB-blessure werd gedefinieerd als een nieuwe VKB-blessure aan het ipsi- of contralaterale been van de eerste VKB-blessure, welke op trad na volledige sporthervatting.
Bij wie en hoe is het onderzocht?
Deze studie is onderdeel van de Elite Club Injury Study van de UEFA; een dataset met voetbalblessures bij 68 Europese topclubs (374 team seizoenen) tussen 2001 en 2019.
Wat vertellen de resultaten mij?
120 Spelers met een VKB-reconstructie werden geïncludeerd in deze studie, waarvan 2 spelers een re-ruptuur opliepen tijdens de revalidatie en dus buiten de dataset vielen.
- Meer dan de helft van de tweede VKB-blessures traden op binnen 2 jaar na sporthervatting na de eerste VKB-blessure.
- Geassocieerd letsel kwam ook voor in deze populatie. 45 spelers (38%) hadden geïsoleerd VKB-letsel, maar bij 73 spelers (62%) werd minimaal 1 geassocieerd letsel gerapporteerd. 43 (36%) en 21 (18%) hadden lateraal en mediaal meniscus letsel; 19 (16%) en 12 (10%) hadden mediaal en lateraal bandletsel en 8 (7%) spelers hadden kraakbeenschade.
- De patellapees graft werd het meest toegepast t.b.v. de reconstructie (61%), naast de hamstring graft (31%), iliotibiale band graft (4%), quadriceps pees graft (1%) en overigen (3%).
- 11 van de 21 spelers liepen een tweede VKB-blessure op na sporthervatting, waarvan 11 blessures aan ipsilaterale zijde en 10 aan contralaterale zijde.
- De tweede VKB-blessure trad ca. 2 jaar (26.5 range 6.5-68.4 maand) na sporthervatting op.
- De gemiddelde tijd tot training in deze populatie was rond de 6 maanden en verschilde niet significant tussen de groep met en zonder tweede VKB-blessure, maar er was wel een trend (p=0.08) voor minder risico met iedere maand extra voordat training werd hervat.
- De gemiddelde tijd tot wedstrijden in deze populatie was 7-8 maanden en verschilde niet significant tussen de groep met en zonder tweede VKB-blessure.
Wat kan ik ermee in de praktijk?
De belangrijkste bevinding in deze studie is dat 1 op de 5 spelers met een VKB-reconstructie in het profvoetbal een tweede VKB-blessure oploopt. Deze tweede VKB-blessure trad vooral op bij spelers met geïsoleerd VKB-letsel en een non-contact blessuremechanisme bij de eerste VKB-blessure.
Mogelijk speelt de revalidatieduur een belangrijke rol in het hoge aantal tweede VKB-blessures; een trend die zich al enigszins toonde in deze populatie. Gemiddeld speelden deze topspelers binnen 7 á 8 maanden weer een wedstrijd, ondanks dat studies hebben uitgewezen dat iedere maand extra revalideren tot 9 maanden 51% minder risico op een recidief gaf.1 Er bestaan zelfs functionele en anatomische argumenten om te zeggen dat men 2 jaar zou moeten wachten met sporthervatting na een VKB-blessure (met de persoonlijke noot dat ik begrijp dat dat in topvoetbal irreëel en onwenselijk is).2
Er worden tevens enkele statements gemaakt over risicofactoren (zo heeft in deze dataset een speler met een non-contact eerste VKB blessure 7 maal meer risico op een recidief, en heeft een speler met een geïsoleerd VKB-letsel 3 maal meer risico op een recidief), maar om deze conclusie statistisch gezien harder te maken zou de populatie groter moeten zijn dus enige voorzichtigheid hieromtrent is op zijn plaats.
Al met al is de conclusie dus dat de topvoetballer met een VKB-reconstructie in zijn voorgeschiedenis een fors risico heeft op een tweede VKB-blessure. Topsport draait om presteren, en een geblesseerde speler presteert niet. De noodzaak om zo snel mogelijk terug te keren is dan ook te begrijpen, maar het is aan de medische staf om te beoordelen of al voldaan is aan de juiste voorwaarden om weer te kunnen trainen en spelen. Met de juiste voorwaarden kunnen we hopelijk het percentage tweede VKB-blessures enigszins terugdringen en voetbalhervatting na een VKB-reconstructie iets veiliger maken…
1 Grindem H et al. Simple decision rules can reduce reinjury risk by 84% after ACL-reconstruction: the Delaware-Oslo ACL cohort study. Br J Sports Med 2016;50(13):804-8
2 Nagelli CV et al. Should return to sport be delayed until 2 years after anterior cruciate ligament reconstruction? Biological and functional considerations. Sports Med2017;47(2):221-232
Auteurs: Della Villa F, Hägglund M, Della Villa S, Ekstrand J, Waldén M.
Tijdschrift: Br J Sports Med 2021
De voorste kruisband (VKB-) blessure bleek eerder al de zwaarste blessure te zijn van alle gebruikelijke voetbalblessures (zie Blog #1). Ondanks veel wetenschappelijk onderzoek en beschikbare behandelprotocollen, is sporthervatting geen vanzelfsprekendheid en kunnen er complicaties optreden bij de operatie of tijdens/na het behandeltraject, zoals bijvoorbeeld een tweede VKB-blessure.
Nick van der Horst
Sportfysiotherapeut bij PSV.
In het verleden werkzaam als sportfysiotherapeut en hoofd medische staf bij Go Ahead Eagles, en als sportfysiotherapeut bij de KNVB. Gepromoveerd op onderzoek naar de preventie en return-to-play van hamstringblessures in het voetbal. Betrokken bij (inter-)nationaal onderzoek en onderwijs op voetbalmedisch gebied.
