Blog #4: Hoptesten
De meeste sporters die een voorste kruisband reconstructie (VKBR) hebben ondergaan, kennen ze wel: hoptesten. Eénbenige sprongtesten waarbij het doel is om met je aangedane been dezelfde scores te halen als met je niet-aangedane been. In deze blog laat ik je zien hoe hoptesten te gebruiken zijn binnen de revalidatie, en waar je op moet letten.
Klassieke hoptesten
Hoptesten worden vaak gebruikt om te kunnen bepalen of je terug kan keren naar de sport. Hoptesten zijn éénbenige testen waarbij het doel is om op één been zo ver mogelijk te springen. Deze testen zijn populair, omdat ze gemakkelijk te herhalen zijn over de tijd. Zo is de vooruitgang van de sporter gemakkelijk te monitoren. Ook heb je geen apparatuur of specifieke kennis nodig om deze testen uit te voeren. Het enige wat je nodig hebt, is een meetlint om de afstand te kunnen meten. De meest gebruikte hoptesten zijn de single leg hop test en de triple leg hop test, waarbij je op één been zo ver mogelijk dient te springen. Hiermee wordt onder andere kracht en stabiliteit gemeten. Een andere populaire variant is de side hop test, waarbij je in 30 seconden zo vaak mogelijk heen-en-weer springt over een afstand van 40 cm. Dit is een interessante variant, omdat er bij deze test vermoeidheid ontwikkeld wordt.
Multi-directionele hoptesten
Maar tijdens het sporten beweeg je niet alleen in voorwaartse richting. Zijn daarom de klassieke hoptesten wel sport-specifiek genoeg om te kunnen bepalen of je terug kunt keren naar de sport? Mede hierom hebben Dr. Bart Dingenen en collega’s [1] nieuwe hoptesten ontwikkeld: de 90° medial rotation hop test en de medial side triple hop test. Dit zijn hoptesten waarbij de sporter niet voorwaarts springt zoals in de meeste klassieke hoptesten, maar een rotatie maakt of springt in mediale richting. Dit noemen we multi-directionele hoptesten. Uit dat onderzoek bleek dat het voor patiënten na een VKBR moeilijker was om de criteria voor de multi-directionele hoptesten te behalen, in vergelijking met de klassieke hoptesten. Met behulp van deze multi-directionele hoptesten zijn mogelijke tekorten van patiënt dus beter bloot te leggen, dan met enkel de klassieke hoptesten. Het wordt daarom geadviseerd omeen batterij van hoptesten te ondergaan met daarin zowel klassieke- als multi-directionele hoptesten, voordat je terugkeert naar de sport.
Symmetrie?
Wanneer zijn je scores op de hoptesten goed genoeg? Een veelgebruikte manier om het moment van mogelijke sporthervatting te bepalen, is de berekening van de zogenaamde limb symmetry index (LSI). Hierbij wordt de score van het niet-geopereerde been als referentie gebruikt voor de score van het geopereerde been. Een veelgebruikt criterium voor sporthervatting is een LSI van >90%, wat betekent dat de gesprongen afstand van het aangedane been minimaal 90% moet zijn van de gesprongen afstand van het niet-aangedane been.
Maar let goed op: het gebruik van de LSI kan een vertekend beeld geven van je status. Door je blessure en de periode van inactiviteit, kan het niet-aangedane been minder goed scoren waardoor het mogelijk geen goede referentie is voor je aangedane been. Hierdoor wordt je prestatie overschat en ben je misschien nog niet klaar voor een terugkeer naar de sport! Een alternatief voor het gebruik van de LSI, is het kijken naar normwaarden (zie Tabel normwaarden) of baseline scores van vóór de blessure.
[Tabel normwaarden per hoptesten [2, 3, 4].
Mannen | Vrouwen | |
Single leg hop test | 192 cm | 149 cm |
Triple leg hop test | 632 cm | 470 cm |
Side hop test | 55 keer | 41 keer |
90° medial rotation hop test | 172 cm | 172 cm* |
Medial side triple hop test | 407 cm | 407 cm* |
Belangrijk om te vermelden is dat goede scores op hoptesten geen garantie geeft dat je geen nieuwe blessure oploopt. Met andere woorden, op basis van je scores op de hoptesten kun je niet voorspellen of je een nieuwe blessure oploopt. Scores op hoptesten geven enkel een indicatie van je kniefunctie.

Schematische weergave van gebruikte hoptesten in de studie van Dingenen et al. [1].
Referenties
[1] Dingenen B, Truijen J, Bellemans J, Gokeler A. Test-retest reliability and discriminative ability of forward, medial and rotational single-leg hop tests. Knee. 2019 Oct;26(5):978-987. doi: 10.1016/j.knee.2019.06.010. Epub 2019 Aug 17. PMID: 31431339.
[2] Gokeler A, Welling W, Benjaminse A, Lemmink K, Seil R, Zaffagnini S. A critical analysis of limb symmetry indices of hop tests in athletes after anterior cruciate ligament reconstruction: A case control study. Orthop Traumatol Surg Res. 2017 Oct;103(6):947-951. doi: 10.1016/j.otsr.2017.02.015. Epub 2017 Apr 17. PMID: 28428033.
[3] Myers BA, Jenkins WL, Killian C, Rundquist P. Normative data for hop tests in high school and collegiate basketball and soccer players. Int J Sports Phys Ther. 2014 Oct;9(5):596-603. PMID: 25328822; PMCID: PMC4196324.
[4] Gustavsson A, Neeter C, Thomeé P, Silbernagel KG, Augustsson J, Thomeé R, Karlsson J. A test battery for evaluating hop performance in patients with an ACL injury and patients who have undergone ACL reconstruction. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2006 Aug;14(8):778-88. doi: 10.1007/s00167-006-0045-6. Epub 2006 Mar 9. PMID: 16525796.
Wouter Welling
Wouter Welling is bewegingswetenschapper en gespecialiseerd in het ontwikkelen van objectieve testbatterijen, het afnemen van blessure preventie metingen en het monitoren van de training load.
Na het afronden van zijn master Bewegingswetenschappen is hij doorgegaan met promotieonderzoek naar voorste kruisband (VKB) blessures aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn promotieonderzoek richt zich op ‘Return to sport decisions’ na een VKB reconstructie. Hierbij worden praktische en relatief makkelijk uitvoerbare meetmethoden te gecombineerd, die voor elke therapeut uit te voeren zijn en die ondersteunend zijn in de ‘Return to sport decisions’.
